کتاب «عمو نوروز» درباره‌ی افسانه کهن عمو نوروز است، مردی که در اول بهار برای آوردن عید، به سمت شهر حرکت می‌کند. پیرزنی که باغش خارج شهر است و عاشق عمو نوروز، هر سال روز اول بهار از خواب بیدار میشود و خانه و باغچه را آب و جارو می‌کند، سفره را برای پذیرایی از عمو نوروز میچیند و لباسهای زیبا می‌پوشد. اما از خستگی خوابش می‌برد و وقتی بیدار میشود، می‌فهمد که عمو نوروز باز هم آمده و رفته!
«عمو نوروز» در اول بهار، مثل هر سال با لباسهای آراسته به سمت شهر می‌رود تا عید را بیاورد. بیرون شهر هم باغ کوچکی است، پر از درختان میوه و شکوفه‌های رنگی. پیرزن صاحب باغ، عمو نوروز را خیلی دوست دارد. صبح اول بهار، بیدار که میشود تمام خانه را تمیز می‌کند، باغچه را آب پاشی می‌کند و فواره حوض کوچکش را باز می‌کند. بعد هم سفره هفت سین را میچیند و لباسهای زیبایش را می‌پوشد و آماده آمدن عمو نوروز میشود. اما بعد، از خستگی خوابش می‌برد و در خواب عمو نوروز را میبیند. در همین زمان، عمو نوروز واقعا می‌آید ولی دلش نمی‌آید که پیر زن را از خواب بیدار کند. شاخه گلی روی موهای پیرزن می‌زند، نارنجی نصف می‌کند و اسپندی روی آتش می‌ریزد و می‌رود. پیرزن که بیدار میشود و این‌ها را میبیند می‌فهمد که باز هم عمو نوروز مثل هر سال آمده و عید را آورده و او خواب مانده. او باید یک سال دیگر صبر کند تا شاید این بار عمو نوروز را ببیند و با هم عید را به شهر ببرند!
داستان «عمو نوروز» یکی از داستان‌های کهن ادبیات عامیانه فارسی است که طی سال‌ها سینه به سینه نقل شده است و به دست ما رسیده است و برخی نویسندگان آن را با بازنویسی یا بازآفرینی به شکل کتاب‌های چاپی درآورده‌اند. «عمو نوروز» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از این کتاب‌هاست. توصیف زیبای داستان عمو نوروز و تصاویر ساده و گویای کتاب، بلندخوانی آن را برای کودکان بسیار جذاب می‌کند.
«فریده فرجام» یکی از تنظیم کنندگان متن از نویسندگان کودکان، نمایش‌نامه‌نویس، نویسنده و شاعر بزرگ‌سالا‌ن است.
«محمود مشرف آزاد تهرانی» که با نام «م. آزاد» شناخته می شود از شاعران و نویسندگان بازنویس و بازآفرین ادبیات کودکان ایران است.
«فرشید مثقالی» تصویرگر شناخته شده ایرانی است. از آثار او برای کودکان کتاب‌های «ماهی سیاه کوچولو»، «خروس زری پیرهن پری» و «عمو نوروز» را می‌توان نام برد. وی برای تصویرگری کتاب «ماهی سیاه کوچولو» در سال ۱۳۶۹ برنده جایزه نمایشگاه کتاب بولونیا شد.
📑 برگرفته از سایت کتابک ( https://ketabak.org )
۱- گفتوگو کنید.
قبل از بلند خوانی کتاب، با پرسش‌هایی مانند زیر با کودکان گفتوگو کنید:
- می‌دانید نوروز چه موقع از سال است؟
- چه کارهایی برای رسیدن نوروز انجام می‌دهیم؟
پس از بلندخوانی کتاب، با پرسش‌هایی مانند زیر با کودکان گفتوگو کنید:
- دوست دارید عمو نوروز را ببینید؟ چرا؟
- اگر به جای پیرزن بودید، چه‌طور برای پذیرایی از عمو نوروز آماده می‌شدید؟
به نظر شما پیرزن چه کاری انجام دهد تا سال دیگر موقع آمدن عمو نوروز خوابش نبرد؟
- فکر می‌کنید چرا تا حالا عمو نوروز هیچ وقت پیرزن را بیدار نکرده؟
- دوست دارید خودتان جای عمو نوروز باشید یا پیرزن؟ چرا؟
۲- پژوهش کنید.
- همراه کودکان درباره‌ی شخصیت عمو نوروز در بین اقوام مختلف ایرانی و نام و آداب و رسوم هر کدام پژوهش کنید. از یافته‌هایتان پوستر بسازید یا از کودکان بخواهید یافته‌هایشان را برای دیگر کودکان توضیح دهند.
- همراه کودکان درباره مراسم نوروز در کشورهای دیگری که نوروز را جشن می‌گیرند پژوهش کنید و در صورت امکان یکی از خوراکی‌ها را همراه کودکان درست کنید یا بخشی از مراسم را بازسازی کنید.
۳- نقاشی کنید.
بعد از خواندن کتاب، از کودک بخواهید خودش را در حال میزبانی از عمو نوروز نقاشی کند.
۴- داستان را ادامه دهید.
از کودکان بخواهید این بار داستان را به شکلی ادامه دهند که پیرزن بیدار است و عمو نوروز را میبیند و… از کودک بخواهید داستان را نقاشی کند یا بنویسد.
۵- نمایش اجرا کنید.
داستان پیر زن و عمو نوروز را به صورت نمایش با کودکان اجرا کنید و اگر دوست دارند حتی شخصیت‌های دیگری را به داستان اضافه کنید. لباس‌ها و وسایل صحنه را همراه کودکان بسازید و آماده کنید.
۶- کاردستی بسازید.
- با کمک مقوا و کاغذ رنگی یا ماژیک ،کارت پستال‌های تبریک سال نو ا تصویر عمو نوروز و پیرزن درست کنید.
- با کمک نمدهای رنگی و چسب، تخم مرغ‌های رنگی به شکل عمو نوروز و پیرزن درست کنید.
- با استفاده از چوب بستی و ماژیک، نشان‌های کتاب با طرح عمو نوروز درست کنید.
📌 منبع : سایت کتابک