• سیما صمیمی
  • کوشک مرکزی

 

محل اجرای آزمایش:

مدرسه کوشک مرکزی

تاریخ اجرای آزمایش:

روز یکشنبه ۱۴۰۲/۰۸/۲۱

پایه تحصیلی دانش‌آموزان:

پایه چهارم (۴ نفر )

موضوع آزمایش:

آزمایش اندازه گیری تاثیر گرما بر حل شدن مواد

وسایل مورد نیاز:

شکر

لیوان

آزمایش

همزن آزمایش

آب دمای سرد

آب با دمای نیم گرم

آب دمای گرم

ماژیک

سفره یکبار مصرف

دماسنج

نحوه‌ی انجام آزمایش:

قبل از شروع آزمایش توصیه می‌شود حتما فیلم‌های مربوط به آزمایش را تماشا کنید. همانطور که داخل فیلم‌ها می‌بینید، مراحل انجام آزمایش به خوبی مشاهده می‌شود.

  • ۳ عدد لیوان شفاف آزمایش داشتیم که روی یکی از آن‌ها “آب سرد”، روی دومی “آب نیم‌گرم” و روی سومی هم “آب گرم” نوشتیم.
  • نصف هر کدام از لیوان‌ها را آب با دماهای گفته شده ریختیم. برای اطمینان بچه‌ها، دمای آب‌های هر لیوان با استفاده از دماسنج گرفته شد. شیوه کار با دماسنج و خوانش دمای دماسنج را قبلاً در آزمایش مختص دماسنج برای بچه‌ها آموزش داده بودم. می‌توانید توضیحات آن را در مقاله‌ی “آزمایش اندازه‌گیری دما با دماسنج” بخوانید.
  • در لیوان آب سرد ۲ قاشق شکر ریختیم و به هم زدیم تا کامل حل بشود و زمان لازم برای انجام این مرحله ۱ دقیقه شد که در کتاب درسی علوم زمان را به ثانیه می‌خواست پس ۶۰ ثانیه شد!
  • برای آب نیم‌گرم همین کار را انجام دادیم و ۳۸ ثانیه شد.
  • برای آب گرم ۱۵ ثانیه شد.
  • نتیجه‌ی کار را وارد جدول کتاب کردیم و نمودارش را رسم کردیم. به همان منوالی که کتاب از ما خواسته بود آزمایش را انجام دادیم.
  • این آزمایش به صورت گروهی انجام داده می‌شود. ما تقسیم بندی کردیم یعنی هر گروه وسایل مورد نیاز در اختیارشان قرار داده شد و برای تأیید زمان مورد نظر بچه‌ها صبر می‌کردند که بهتر بتوانند تفاوت‌ها را در زمان و سرعت حل شدن به خوبی درک کنند.

نتیجه‌گیری:

اگر بخواهیم یک نتیجه‌گیری کلی از انجام این آزمایش داشته باشیم، برخلاف انجام “آزمایش نبات” که برای انجام آن نبات‌های ما (مواد حل شونده‌) به یک میزان و یک اندازه نبود ولی دمای آب یکسان بود. اما در آزمایش میزان حل شدن مواد در دماهای متفاوت، دمای ما متغیر بود یعنی متفاوت بود ولی شکر (مواد حل شونده‌) به یک میزان و یک اندازه استفاده شد.

پس اگر دمای آب را تغییر بدهیم مثلاً هر چقدر که میزان دمای آب بالاتر برود ماده‌ی جامد در آب راحت‌تر حل می‌شود و هرچقدر که دمای آب پایین بیاید ماده‌ی جامد دیرتر در آب حل می‌شود.