• سیما صمیمی
  • روستای کوشک ابول

 

محل اجرای آزمایش:

کوشک ابول

پایه تحصیلی دانش‌آموزان:

کلاس چهارم و پنجم

موضوع آزمایش:

فرفره‌ی چرخان

وسایل مورد نیاز:

  • به تعداد هر دانش‌آموز یک گیره‌ی فلزی،
  • خط کش،
  • به تعداد هر دانش‌آموز مقوای رنگی نازک ۱۶ در ۶ سانتی متر،
  • قیچی.

آزمایش

 

نحوه‌ی انجام آموزش:

  • دانش‌آموزان ۲۰ نفر بودند و به تعداد ۲۰ نفرشان به هر کدام یک تکه مقوای تقریبا ۱۶ سانتی متر در ۶ سانتی متر و یک گیره‌ی فلزی داد.
  • خط‌کش و قیچی به تعداد بچه‌ها نبود و به همین دلیل بچه‌ها صبر می‌کردند تا دوست‌شان کارش را انجام دهد و از آن‌ها قیچی را بگیرند.
  • نحوه‌ی کار را یک بار انجام دادم و بچه‌ها دیدند. سپس آن‌ها شروع به درست کردن فرفره کردند.

پرسش و پاسخ هدفمند:

بعد از درست کردن فرفره برای اینکه نتیجه‌ی کار را ببینیم، شروع کردم از بچه‌ها سؤال‌های زیر را پرسیدم:

بچه‌ها به نظرتان کدام یکی از فرفره‌ها زودتر به زمین می‌رسد؟

بعضی از آن‌ها جواب دادند فرفره‌ای که بالای آن باریک‌تر است.

گفتم: پس بیایید این نظریه را امتحان کنیم و دیدیم بله! فرفره‌ای که پهن‌تر بود دیرتر به زمین می‌رسد.

بچه‌ها بنظرتان ما چکار می‌توانیم انجام بدهیم که فرفره زودتر برسد؟

یکی گفت: بالای فرفره را باریک‌تر می‌کنیم.

دیگری گفت: خانم از آن گیره‌های فلزی می‌زنیم ک سنگین‌تر بشود.

گفتم: پس بیایید این نظریه را هم امتحان کنیم و دیدیم بله! بین فرفره‌های هم اندازه که یکی از آن‌ها گیره‌ی فلزی داشت و دیگری نداشت؛ فرفره‌ای که گیره داشت، زودتر به زمین می‌رسید.

نتیجه‌گیری دانش‌آموزان:

با بچه‌ها چندین نتیجه گیری کردیم که البته خود بچه‌ها یکی یکی می‌گفتند.

بچه‌ها فکر می‌کنید چه چیزهایی یاد گرفتید؟ از این آزمایش چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

یکی گفت: خانم اگر از این فاصله، یعنی از شانه‌ی من فرفره را رها کنیم زودتر به زمین می‌رسد تا از ارتفاع بالاتر!

یکی از بچه‌ها پرسید:

خانم پس چرا فرفره‌ای که باریک‌تر است زودتر از فرفره‌ی پهن‌تر پایین می‌آید؟

سکوتی حاکم شد. بچه‌ها به همدیگر و به من نگاه می‌کردند. فهمیدم کسی نمی‌داند علت اصلی و جواب درست این سؤال چیست.

گفتم: بچه‌ها به نظرتان زیر بال کدام فرفره هوا بیشتر است؟

همه بلند گفتند: فرفره‌ای که پهن‌تر است.

گفتم: فرفره‌ای که پهن‌تر است، باید هوا را بشکافد تا به زمین برسد.

پرسیدم پس فرفره‌ای که باریک‌تر است چی؟

بچه‌ها گفتند: چون هوای کمتری زیر بال‌هایش دارد.

در نهایت همگی با هم فرفره‌ها را هوا کردیم و هر کدام متفاوت به زمین رسیدند چون ارتفاع رها سازی آن‌ها و پهنای بال‌ها متفاوت بود.

 

 

نتیجه‌گیری مربی:

ما به ۳ تا سؤال اساسی در مورد این آزمایش باید برسیم:

  • چه چیزی را باید تغییر داد؟
  • چه چیزی را نباید تغییر داد؟
  • چه چیزی را باید اندازه بگیریم؟

این‌ها سؤال‌های کتاب دانش‌آموزان است.

جواب این سؤال‌ها به چند مسئله بستگی پیدا می‌کند. اگر بخواهیم اثر طول بال فرفره را به زمان اندازه بگیریم، یعنی چه زمانی به زمین می‌رسد:

به جنس کاغذ، طول بال، تعداد گیره‌ها و ارتفاع بستگی دارد. پس جواب سؤال‌های بالا بستگی به اهداف ما دارد که به چه شکلی این فرفره ساخته شود، از چه نوع و چه جنسی باشد.